co to jest sprzężenie zwrotne, a co synergia
Tak intuicyjnie do ogarnięcia. Siedzimy w pokoju w temperaturze 30 stopni i jest nam za gorąco, można się rozebrać, można włączyć wentylator. Jeśli włączymy wentylator i rozbierzemy się to nastąpi
synergia czyli wentylator
wzmocni efekt rozebrania, a rozebranie
wzmocni efekt wentylatora.
Teraz tak, włączamy wentylator na 1/3 mocy i czujemy, że jest lepiej, więc włączamy 2/3 mocy, nasze wrażenie wpływa na
zwiększenie prędkości wentylatora, jest to więc
dodatnie sprzężenie zwrotne.
Ale jest jeszcze pełna moc wentylatora, sprawdzamy, wrażenie jest nieprzyjemne, dmucha za bardzo po oczach i jest za głośno, więc włączamy 2/3 mocy wentylatora, nasze wrażenie wpływa na
zmniejszenie prędkości wentylatora, jest to więc
ujemne sprzężenie zwrotne.
Zadziałaliśmy więc jako regulator, który najpierw przez dodatnie, a potem przez ujemne sprzężenie zwrotne wyregulował prędkość wentylatora.
Zbyt trywialnie?
Synergiczne działanie obu oczu pozwala na właściwą ocenę odległości.
Praktycznie łatwiej można zauważyć wokół siebie
ujemne sprzężenia zwrotne, gdyż to one gwarantują stabilność różnorodnych układów. W żelazku jest termostat, który przy
wzroście temperatury powyżej nastawionej powoduje
wyłączenie grzałki. W spłuczce jest pływak, który przy
wzroście poziomu wody powyżej nastawionego, powoduje
wyłączenie zaworu dopływowego.
ujemne sprzężenie zwrotne:wzrost efektu powoduje wolniejszy wzrost efektu
dodatnie sprzężenie zwrotne:wzrost efektu powoduje szybszy wzrost efektu
Strywializowane definicje:
Synergia - zjawisko występuje jeśli dane czynniki występujące razem dają większy efekt niż suma danych czynników występujących osobno.
Sprzężenie zwrotne - zjawisko występuje jeśli wielkość efektu wpływa na czynnik ten efekt wywołujący.
Niech jakiś nie-automatyk, nie-inżynier napisze, że coś z tego zajarzył to będzie miło.